
فروش و صادرات نفت ایران
فروش و صادرات نفت ایران
در دهه ۱۳۵۰ با افزایش قیمت نفت در بازارهای جهانی، درآمد نفتی ایران نیز به طرز بیسابقهای افزایش یافت. در پی وقوع انقلاب ۱۳۵۷ و جنگ ایران و عراق، زیرساختهای نفت ایران دچار آسیبهای بسیاری شد که کاهش تولید و صادرات را در پی داشت.
همزمان با آغاز دهه ۱۳۷۰ و برطرف شدن عمده مشکلات بوجود آمده، درآمدهای حاصل از فروش نفت رو به افزایش گذاشت.
سال ۱۳۷۲ سالی بود که سهم درآمدهای نفتی در بودجه سالانه به اوج خود در بعد از انقلاب رسید. اما در پی کاهش بهای جهانی نفت در سالهای آتی این دهه بود که فروش نفت ایران منفعت گذشته را به همراه نداشت. در دهه ۱۳۸۰ وابستگی دولتها به درآمدهای نفتی بیش از گذشته ادامه یافت.[۲۱]
از زمان عضویت ایران در اوپک، قیمت فروش نفت خام این کشور اغلب موارد کمی کمتر از میانگین قیمت سبد نفتی اوپک بودهاست.[۲۲]
بنابر آمار سال ۲۰۰۷، ایران چهارمین صادرکننده عمده نفت در جهان نامیده میشود. در این سال بهطور متوسط ۲٫۴۵ میلیون بشکه نفت در روز از ایران صادر شده که ۶۰ درصد آن به کشورهای واقع در شرق کانال سوئز، ۳۲ درصد به کشورهای اروپایی و مابقی به آفریقا صادر شدهاست.
اصلیترین محصولات صادراتی صنعت نفت ایران را نفت موتور، نفت صنعتی،گریس، ژلهای نفتی، متانول و قیر بودهاست.[۲۳]
صادرات نفت ایران در طول سال ۲۰۱۲ در روندی تقریباً ثابت با کاهش روبرو شد. بهطوریکه این صادرات در ماه سپتامبر این سال به ۸۶۰٬۰۰۰ بشکه در روز رسید.
این کاهش متأثر از عوامل متعددی نظیر تحریم خرید نفت ایران، تغییرات پی در پی مدیریتی در بدنه شرکتهای تولیدی، عدم سرمایهگذاری در پروژههای نگهداشت توان تولید، ممانعت از بیمه نفتکشهای ایرانی، تحریم بانکهای ایرانی که مانع پرداخت پول نفت خریداری شده از جانب مشتریان میشود و … میباشد.[۲۴][۲۵][۲۶]
در سال ۲۰۱۶ میزان صادرات نفت افزایش داشت، خصوصاً صادرات به هند که از ۲۰۸ هزار و ۳۰۰ بشکه در سال ۲۰۱۵ به ۴۷۳ هزار بشکه در سال ۲۰۱۶ افزایش یافتهاست. بهطوریکه ایران در تأمین نیازهای نفتی هند نقش بسزایی داشتهاست.[۲۷]
درآمد نفت ایران
سال | درآمد نفتی (دلار) |
---|---|
۲۰۰۶ | ۵۷٫۶۱۹٫۰۰۰٫۰۰۰ |
۲۰۰۷ | ۶۶٫۲۱۴٫۰۰۰٫۰۰۰ |
۲۰۰۸ | ۸۷٫۰۵۰٫۰۰۰٫۰۰۰ |
۲۰۰۹ | ۵۶٫۳۴۲٫۰۰۰٫۰۰۰ |
۲۰۱۰ | ۷۱٫۵۷۱٫۰۰۰٫۰۰۰ |
اگر درآمدهای نفتی ایران بر حسب طلا محاسبه شود، سال ۱۳۸۷ پردرآمدترین سال فروش نفت ایران نام میگیرد و سال ۱۳۶۴ کمدرآمدترین. در بین دولتهای مستقر شده در حکومت جمهوری اسلامی ایران، پردرآمدترین دولتها، دولتهای نهم و دهم میباشند و کمدرآمدترین آنها دولتهای سوم و چهارم ایران.[۲۹] میزان درآمدهای حاصل از نفت در سال ۲۰۱۶ افزایش یافت و این میزان به دو برابر نسبت به سال قبل از آن رسید.[۳۰]
نوشتن نظر